karanlık nebula ne demek?

Karanlık Bulutsu, soğurma bulutsuları olarak da anılan bu yıldızlararası bulutlar, koyu renkli gaz ve toz topluluklarıdır ve sıklıkla içlerinde oluşmakta olan yıldızları barındırmaktadırlar. Karanlık bulutsular, parlak bir bulutsunun bir kısmını örttüklerinde (örneğin Atbaşı Bulutsusu) veya arka plandaki yıldızları örttüklerinde (örneğin Kömür Çuvalı Bulutsusu) görülebilirler.

Işığın körlenmesi, büyük moleküler bulutların çok soğuk ve çok yoğun parçalarında yıldızlararası toza sebep olur. Kümeler ve karanlık bulutsuların büyük bileşimleri, dev moleküler bulutlarla ilişkilidir. Soyutlanmış küçük karanlık bulutsular, Bart damlacıkları olarak bilinir.

Karanlık Bulutsu Bölgeleri

Aşağıda, 2000 ışıkyılı içerisindeki birçok karanlık bulutsu bölgesinin, gökada düzlemi üzerinde gösterildiği bir tablo ve tıklanabilir harita bulunmaktadır. Harita, Dutra ve Bica'nın listelediği 742 karanlık bulutsunun konumlarını göstermektedir. Ayrıca, birkaç parlak bulutsu da haritada işaretlenmiştir. Bu karanlık bulutsular, Avcı Kolu'nun Dünya'ya yakın kısımlarında önemli yıldız oluşum bölgeleridir. Örneğin meşhur Ülker yıldız kümesi, Boğa Takımyıldızı'ndaki karanlık bulutların arasında oluşan sıcak, genç yıldızlardan meydana gelmiştir.

<table> <caption><strong>Önemli Karanlık Bulutsu Bölgeleri</strong></caption> <thead> <tr class="header"> <th><p>Adı</p></th> <th><p><a href="Sağ_açıklık" title="wikilink">S.A.</a> (<a href="J2000" title="wikilink">J2000</a>)</p></th> <th><p><a href="Yükselim" title="wikilink">D.A.</a> (<a href="J2000" title="wikilink">J2000</a>)</p></th> <th><p><a href="Gökada_konsayıları_sistemi" title="wikilink">Gökada boylamı (°)</a></p></th> <th><p><a href="Gökada_konsayıları_sistemi" title="wikilink">Gökada enlemi (°)</a></p></th> <th><p>Uzaklık (<a href="ışık_yılı" title="wikilink">Iy</a>)</p></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><p><a href="Koç_(takımyıldız)" title="wikilink">Koç</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>160</p></td> <td><p>-34</p></td> <td><p>330</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Kahraman_(takımyıldız)" title="wikilink">Kahraman</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>161</p></td> <td><p>-16</p></td> <td><p>1150</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Boğa_(takımyıldız)" title="wikilink">Boğa</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>160</p></td> <td><p>-34</p></td> <td><p>330</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Avcı_(takımyıldız)" title="wikilink">Avcı</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>204</p></td> <td><p>-12</p></td> <td><p>1500</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Pupa_(takımyıldız)" title="wikilink">Pupa</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>258</p></td> <td><p>-11</p></td> <td><p>1500</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Pupa_(takımyıldız)" title="wikilink">Pupa</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>255</p></td> <td><p>0</p></td> <td><p>1400</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Yelken_(takımyıldız)" title="wikilink">Yelken</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>267</p></td> <td><p>-7</p></td> <td><p>1000</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Kömür_Çuvalı_Bulutsusu" title="wikilink">Kömür Çuvalı Bulutsusu</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>300</p></td> <td><p>-1</p></td> <td><p>520</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Sinek_(takımyıldız)" title="wikilink">Sinek</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>301</p></td> <td><p>-8</p></td> <td><p>490</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Bukalemun_(takımyıldız)" title="wikilink">Bukalemun</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>302</p></td> <td><p>-15</p></td> <td><p>590</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Kurt_(takımyıldız)" title="wikilink">Kurt</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>339</p></td> <td><p>+16</p></td> <td><p>460</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Kurt_(takımyıldız)" title="wikilink">Kurt</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>338</p></td> <td><p>+10</p></td> <td><p>470</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Yılancı_(takımyıldız)" title="wikilink">Yılancı</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>355</p></td> <td><p>+17</p></td> <td><p>520</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Yılancı_(takımyıldız)" title="wikilink">Yılancı</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>5</p></td> <td><p>+19</p></td> <td><p>520</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Akrep_(takımyıldız)" title="wikilink">Akrep</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>347</p></td> <td><p>0</p></td> <td><p>490</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Yılancı_(takımyıldız)" title="wikilink">Yılancı</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>1</p></td> <td><p>+7</p></td> <td><p>520</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Kalkan_(takımyıldız)" title="wikilink">Kalkan</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>25</p></td> <td><p>+1</p></td> <td><p>650</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Güneytacı_(takımyıldız)" title="wikilink">Güneytacı</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>1</p></td> <td><p>-20</p></td> <td><p>520</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Kartal_(takımyıldız)" title="wikilink">Kartal</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>46</p></td> <td><p>-1</p></td> <td><p>1000</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Tilkicik_(takımyıldız)" title="wikilink">Tilkicik</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>57</p></td> <td><p>+4</p></td> <td><p>650</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Kral_(takımyıldız)" title="wikilink">Kral</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>95</p></td> <td><p>+10</p></td> <td><p>1400</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Kral_(takımyıldız)" title="wikilink">Kral</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>103</p></td> <td><p>+14</p></td> <td><p>1000</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table>

Önemli Karanlık Bulutsu Bölgeleri

Tıklanabilir harita

<imagemap> Resim:Darknebs.gif|frame|orta|1000 ışık yılı karanlık bulutsu bölgeleri (bilgi için isimlere tıklayınız)

rect 261 69 312 112 Kaliforniya Bulutsusu rect 100 56 167 83 Avcı bulutsusu rect 154 88 185 101 Avcı rect 263 120 318 135 Kahraman rect 59 199 91 213 Pupa rect 213 189 246 204 Boğa rect 264 198 289 213 Koç rect 358 221 384 237 Kral rect 324 325 357 339 Kartal rect 263 314 300 331 Kalkan rect 206 306 246 322 Yılancı rect 131 285 190 301 Bukalemun rect 202 274 227 289 Kurt rect 83 226 123 241 Yelken rect 144 246 213 262 Kömür Çuvalı Bulutsusu circle 241 240 14 Güneş rect 410 282 450 314 Avcı kolu

desc bottom-left </imagemap>

Önemli molekül bulutları

Aşağıdaki harita, önemli molekül bulutlarının Samanyolu düzlemi boyunca nerelerde bulunabileceğini göstermektedir.

En meşhur karanlık bulutsular

En meşhur karanlık bulutsuların bir listesi aşağıda verilmiştir.

<table> <caption><strong>En meşhur karanlık bulutsular</strong></caption> <thead> <tr class="header"> <th><p>Barnard belirtmesi</p></th> <th><p>Yaygın adı</p></th> <th><p><a href="Sağ_açıklık" title="wikilink">S.A.</a> (<a href="J2000" title="wikilink">J2000</a>)</p></th> <th><p><a href="Yükselim" title="wikilink">D.A.</a> (<a href="J2000" title="wikilink">J2000</a>)</p></th> <th><p><a href="Gökada_konsayıları_sistemi" title="wikilink">Gökada boylamı (°)</a></p></th> <th><p><a href="Gökada_konsayıları_sistemi" title="wikilink">Gökada enlemi (°)</a></p></th> <th><p><a href="Açısal_boyut" title="wikilink">Büyüklük</a> (yaydakika)</p></th> <th><p>Uzaklık (<a href="ışık_yılı" title="wikilink">Iy</a>)</p></th> <th><p><a href="Takımyıldız" title="wikilink">Ty</a></p></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><p><a href="Barnard_33" title="wikilink">B33</a></p></td> <td><p><a href="Atbaşı_Bulutsusu" title="wikilink">Atbaşı Bulutsusu</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>207,0</p></td> <td><p>-16,8</p></td> <td><p>6'x4'</p></td> <td><p>1400</p></td> <td><p><a href="Avcı_(takımyıldız)" title="wikilink">Avcı</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>-</p></td> <td><p><a href="Kömür_Çuvalı_Bulutsusu" title="wikilink">Kömür Çuvalı Bulutsusu</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>303,1</p></td> <td><p>-0,1</p></td> <td><p>400'x300'</p></td> <td><p>500</p></td> <td><p><a href="Güneyhaçı_(takımyıldız)" title="wikilink">Güneyhaçı</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Barnard_42" title="wikilink">B42</a></p></td> <td><p><a href="Rho_Ophiuchi" title="wikilink">Rho Ophiuchi</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>353,7</p></td> <td><p>+17,7</p></td> <td><p>30'x30'</p></td> <td><p>500</p></td> <td><p><a href="Yılancı_(takımyıldız)" title="wikilink">Yılancı</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Barnard_65" title="wikilink">B65/6/7</a></p></td> <td><p><a href="Pipo_Bulutsusu" title="wikilink">Pipo (sap) Bulutsusu</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>358,6</p></td> <td><p>+5,9</p></td> <td><p>300'x60'</p></td> <td><p>500</p></td> <td><p><a href="Yılancı_(takımyıldız)" title="wikilink">Yılancı</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Barnard_72" title="wikilink">B72</a></p></td> <td><p><a href="Yılan_Bulutsusu" title="wikilink">Yılan Bulutsusu</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>1,8</p></td> <td><p>+7,0</p></td> <td><p>30'x30'</p></td> <td><p>600</p></td> <td><p><a href="Yılancı_(takımyıldız)" title="wikilink">Yılancı</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Barnard_78" title="wikilink">B78</a></p></td> <td><p><a href="Pipo_Bulutsusu" title="wikilink">Pipo (çanak) Bulutsusu</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>1,3</p></td> <td><p>+4,2</p></td> <td><p>200'x140'</p></td> <td><p>500</p></td> <td><p><a href="Yılancı_(takımyıldız)" title="wikilink">Yılancı</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Barnard_86" title="wikilink">B86</a></p></td> <td><p><a href="Mürekkep_Lekesi_Bulutsusu" title="wikilink">Mürekkep Lekesi Bulutsusu</a><a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref"><sup>1</sup></a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>2,9</p></td> <td><p>-2,8</p></td> <td><p>5'x3'</p></td> <td><p>?</p></td> <td><p><a href="Yay_(takımyıldız)" title="wikilink">Yay</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Barnard_87" title="wikilink">B87</a></p></td> <td><p><a href="Papağan_Başı_Bulutsusu" title="wikilink">Papağan Başı Bulutsusu</a><a href="#fn2" class="footnote-ref" id="fnref2" role="doc-noteref"><sup>2</sup></a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>358,9</p></td> <td><p>-5,2</p></td> <td><p>12'x12'</p></td> <td><p>1000</p></td> <td><p><a href="Yay_(takımyıldız)" title="wikilink">Yay</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Barnard_92" title="wikilink">B92</a></p></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td><p>12,7</p></td> <td><p>-0,6</p></td> <td><p>15'x15'</p></td> <td><p>650</p></td> <td><p><a href="Yay_(takımyıldız)" title="wikilink">Yay</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Barnard_133" title="wikilink">B133</a></p></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td><p>28,5</p></td> <td><p>-6,4</p></td> <td><p>10'x5'</p></td> <td><p>1000</p></td> <td><p><a href="Kartal_(takımyıldız)" title="wikilink">Kartal</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Barnard_143" title="wikilink">B143</a></p></td> <td><p><a href="E_Bulutsusu" title="wikilink">E Bulutsusu</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>48,5</p></td> <td><p>-5,9</p></td> <td><p>30'x30'</p></td> <td><p>?</p></td> <td><p><a href="Kartal_(takımyıldız)" title="wikilink">Kartal</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Barnard_348" title="wikilink">B348/9</a></p></td> <td><p><a href="Kuzey_Kömür_Çuvalı_Bulutsusu" title="wikilink">Kuzey Kömür Çuvalı Bulutsusu</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>81,0</p></td> <td><p>+1,1</p></td> <td><p>240'x240'</p></td> <td><p>?</p></td> <td><p><a href="Kuğu_(takımyıldız)" title="wikilink">Kuğu</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><a href="Barnard_352" title="wikilink">B352</a></p></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td><p>86,5</p></td> <td><p>+0,3</p></td> <td><p>15'x3'</p></td> <td><p>1900</p></td> <td><p><a href="Kuğu_(takımyıldız)" title="wikilink">Kuğu</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><a href="Barnard_168" title="wikilink">B168</a></p></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td><p>94,40</p></td> <td><p>-5,5</p></td> <td><p>100'x10'</p></td> <td><p>?</p></td> <td><p><a href="Kuğu_(takımyıldız)" title="wikilink">Kuğu</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote"><a href="#fnref1" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn2" role="doc-endnote"><a href="#fnref2" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> </ol> </section>

En meşhur karanlık bulutsular

Ayrıca bakınız

Notlar

Harita ve bilgiler: Atlas of the Universe Richard Powell

Orijinal kaynak: karanlık nebula. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Kategoriler